1) KĨ NĂNG BIỂU ĐỒ.
Những dạng biểu đồ sau thường hay xuất hiện nhất trong đề thi THPT Quốc gia
- Biểu đồ tròn.
- Biểu đồ miền.
- Biểu đồ đường (thể hiện tốc độ tăng trưởng).
- Biểu đồ cột (đơn, gộp, chồng).
- Biểu đồ kết hợp (cột – đường).
* CÁCH NHẬN DẠNG CÁC LOẠI BIỂU ĐỒ.
LOẠI BIỂU ĐỒ | PHÂN LOẠI | NHẬN BIẾT | |||
Biểu đồ tròn (100 %) | Biểu đồ 1 hình tròn | Chỉ có 1 năm hoặc 1 địa điểm. | * Lời dẫn: - Cơ cấu; - Tỉ trọng; - Tỉ lệ... - Quy mô và cơ cấu (Biểu đồ bk khác nhau). - Cơ cấu; thay đổi cơ cấu; chuyển dịch cơ cấu. | ||
Biểu đồ 2, 3 hình tròn có bán kính bằng nhau. | - Bảng số liệu tương đối (%) - Từ 2, 3 năm hoặc địa điểm. | ||||
Biểu đồ 2, 3 hình tròn có bán kính khác nhau. | - Bảng số liệu tuyệt đối hoặc chưa qua xử lí. - Từ 2, 3 năm hoặc địa điểm. | ||||
Biểu đồ miền (100%) | - Thay đổi cơ cấu. - Chuyển dịch cơ cấu.... - Bảng số liệu theo chuỗi thời gian từ 4 năm trở lên. | ||||
Biểu đồ đường | + Biểu đồ đường vẽ theo giá trị tuyệt đối. | * Lời dẫn: - Gia tăng. - Biến động. - Phát triển. - Bảng số liệu 4 năm trở lên. | |||
+ Biểu đồ đường vẽ theo giá trị tương đối. (Coi năm đầu tiên 100%) | * Lời dẫn: - Tốc độ gia tăng. - Tốc độ tăng trưởng. - Tốc độ phát triển. - Bảng số liệu 4 năm trở lên. | ||||
Biểu đồ cột | Cột đơn | Thể hiện một đối tượng trong nhiều năm hoặc nhiều đối tượng trong 1 năm. | * Lời dẫn: - Tình hình phát triển. - Giá trị. - Số lượng. - Sản lượng. - Số dân... - Qui mô; so sánh... - Đơn vị có dấu: “ /” (tạ/ha; kg/ người; người/ km2...)
| ||
Cột kép | - Bảng số liệu có thường có ít năm; đôi khi đối tượng phân theo lãnh thổ (vùng), địa phương) hoặc sản phẩm… - Bảng số liệu thường có 2 đến 3 đối tượng cùng đơn vị, đôi khi có đơn vị khác nhau. | ||||
Cột chồng | Thể hiện 2,3 đối tượng trong nhiều năm; - Bảng số liệu có dạng tổng số - Bảng số liệu có thường có nhiều năm | ||||
Biểu đồ kết hợp |
Cột đơn – đường
| * Lời dẫn: - Thể hiện tương quan độ lớn và động thái phát triển. - Giá trị”, “tình hình”; “sản lượng”, “diện tích”, - Bảng số liệu có thời gian từ 4 năm trở lên; - Bảng số liệu thường có 2 đối tượng với đơn vị khác nhau (1 cột – 1 đường); Một số trường hợp có thể có 2 đối tượng có cùng đơn vị và 1 đối tượng có đơn vị khác (2 cột – 1 đường)…; - - Các đối tượng thường có mối quan hệ với nhau (có dạng tổng – cột chồng – đường) | |||
Cột kép – đường.
| |||||
Cột chồng – đường | |||||
