HLT.vn - iDiaLy.com - DiaLy.edu.vn
Tài liệu chuyên sâu bồi dưỡng HSG Địa Lý 10 - ATLÁT ĐỊA LÍ VIỆT NAM
Admin: Tài trợ bởi: HLT.vn - Cung cấp cà phê và máy cà phê - 10/10/2021
II. CHỦ ĐỀ ATLÁT ĐỊA LÍ VIỆT NAM
Câu 1. Dựa vào Atlat Địa lý Việt Nam và kiến thức đã học, xác định các
vùng có nhiệt độ trung bình năm cao nhất, thấp nhất ở nước ta và giải thích.
Trả lời
- Những
khu vực nằm trong thang nhiệt độ dưới 180C tập trung ở khu vực miền
núi: Phía Bắc là khu vực Hoàng Liên Sơn và một số khu vực biên giới Việt –
Trung.
Phía Nam là khu vực núi Kon Tum
và cao nguyên Lâm Viên. Nguyên nhân nhiệt độ thấp là do độ cao và còn ảnh hưởng
của gió mùa Đông Bắc ở khu vực miền núi phía Bắc.
- Những
khu vực nằm trong thang nhiệt độ trên 240C phân bố dọc khu vực Duyên
hải cực Nam Trung Bộ, Tây Nguyên và Nam Bộ. Nguyên nhân do vị trí phía Nam có
khí hậu cận xích đạo và không chịu ảnh hưởng của gió mùa Đông Bắc.
Câu 2. Dựa vào Atlat Địa lý Việt Nam và kiến thức đã học, xác định
hướng di chuyển của các cơn bão vào nước ta. Khu vực nào trong năm chịu ảnh
hưởng của bão với tần suất cao nhất? Giải thích vì sao mùa bão ở nước ta chậm
dần từ Bắc vào Nam?
Trả lời
- Hướng di chuyển và tần suất
các cơn bão vào nước ta: Các cơn bão đều xuất phát từ Biển Đông sau đó di
chuyển theo hướng tây hoặc tây bắc đổ bộ vào nước ta. Thời gian hoạt động bão
từ tháng VI đến tháng XI, di chuyển dần từ Bắc vào Nam. Vùng chịu ảnh hưởng của
bão với tần suất lớn nhất trên lãnh thổ nước ta là các vùng Bắc Trung Bộ nhất
là Hà Tĩnh, Quảng Bình với tần suất trung bình 1,3 đến 1,7 cơn bão/tháng.
-Mùa bão ở nước ta chậm dần từ Bắc
vào Nam vì: Do chịu ảnh hưởng của dải hội tụ nhiệt đới lùi dần từ Bắc vào Nam
(cùng với sự mạnh lên hay yếu đi của hoạt động gió mùa Tây
Nam và gió mùa Đông Bắc)
Câu 3. Dựa vào Atlat Địa lý Việt Nam và kiến thức đã học, hãy chứng
minh ảnh hưởng của Biển đông đến
thiên nhiên nước ta?
Trả lời
* Ảnh
hưởng đến khí hậu :Biển đông tăng ẩm làm độ ẩm tương đối của không khí đạt cao
trên 80%. Biển đông làm giảm tính lục địa của bộ phận lãnh thổ phía Tây đất
nước. Biển đông mang đến lượng mưa, làm ấm khối khí lạnh mùa đông và làm mát
khối khí nóng mùa hè.
* Ảnh
hưởng đến địa hình : Địa hình ven biển đa dạng do có sự tác động của quá trình
xâm thực, bồi tụ diễn ra trong quá trình tương tác giữa biển và lục địa. Đó là
Vịnh, đầm phá, bải ngang, cảng biển, đảo ven biển, rạn san hô, bờ biển mài mòn,
các tam giác châu thổ.
* Ảnh
hưởng đến sinh vật: Nhờ có sự tăng ẩm do sự trao đổi nhiệt-ẩm diễn ra hàng ngày
cùng khí hậu nóng đã hình thành cảnh quan rừng nhiệt đới tiêu biểu thay thế
cảnh quan hoang mạc và bán hoang mạc như các khu vực Tây Nam Á, Bắc phi cùng 1
vĩ độ. Biển còn là yếu tố góp phần hình thành rừng ngập mặn một cảnh quan độc
đáo, giàu năng suất sinh học.
* Biển
đông là nơi giàu về khoáng sản và hải sản: Chúng ta có dầu khí tập trung ở thềm
lục địa phía Nam với 2 bể dầu lớn là Nam Côn Sơn và Cửu Long, có 200 loài cá,
hơn 100 loài tôm vài chục loài mực…
* Biển
đông cũng là nơi xuất hiện nhiều cơn bão làm ảnh hưởng đến các yếu tố tự nhiên
khác ở nước ta. Hiện tượng triều cường làm tăng cường các vùng đất ngập mặn.
Câu 4. Dựa vào Atlat Địa lý Việt Nam và
kiến thức đã học. Giải thích vì sao gió mùa
Đông Bắc ở nước ta nửa đầu mùa đông thời
tiết lạnh khô, còn nửa sau mùa đông thời tiết lạnh ẩm? Giải thích vì sao ở Đồng bằng sông Cửu Long lại có nhiều đất
phèn, mặn?
Trả lời
- Nửa đầu mùa đông: cao áp Xibia
di chuyển qua lục địa rộng lớn đến nước ta gây thời tiết lạnh và khô. Nửa sau
mùa đông: cao áp Xibia dịch chuyển ra phía đông, vượt qua vùng biển vào nước ta
bị biến tính nên gây thời tiết lạnh và ẩm.
-Đồng bằng sông Cửu Long lại có nhiều
loại đất phèn, mặn vì: Ba mặt giáp biển; địa hình thấp, nhiều vùng trũng ngập
nước. Mùa khô kéo dài dẫn đến thiếu nước làm tăng độ chua mặn; xâm nhập sâu của
thuỷ triều ...
Câu 5. Dựa vào Atlat Địa lý Việt Nam và kiến thức đã học, tìm dẫn chứng
cho thấy sự khác nhau về địa hình giữa vùng núi Đông Bắc và vùng núi Tây Bắc.
Trả lời
-Hướng núi: Vùng núi Đông Bắc có hướng cánh cung, có
4 cánh cung lớn chụm đầu ở
Tam Đạo đó là Sông Gâm, Ngân Sơn, Bắc Sơn, Đông Triều
còn vùng núi Tây Bắc hướng núi là tây bắc- đông nam đó là các dãy Hoàng Liên
Sơn, các cao nguyên, sơn nguyên.
-Độ cao: Vùng núi Đông Bắc chủ yếu
là đồi núi thấp, những địa hình cao trên 2000m chủ yếu ở phía Bắc thượng nguồn
sông Chảy còn vùng núi Tây Bắc là nơi có địa hình cao nhất nước, cón nhiều đỉnh
núi cao , cao nhất là đỉnh phan xi phăng tới 3143m được xem là nóc nhà Đông
Dương.
Câu 6. Dựa vào Atlat Địa lý Việt Nam và kiến thức đã học, những biểu
hiện nào cho thấy khí hậu Việt Nam mang tính chất nhiệt đới ẩm gió mùa? Trả lời
- Biểu
hiện tính chất nhiệt đới ẩm:
+ Tổng bức xạ lớn, cân bằng bức xạ luôn luôn dương
+ Nhiệt độ trung bình năm cao: > 20oC, tổng giờ
nắng: 1400 – 3000 giờ/năm
+ Lượng mưa trung bình năm lớn: 1500 – 2000mm
+ Độ ẩm tương đối cao (trên 80%), cân bằng ẩm luôn
dương
- Biểu
hiện tính chất gió mùa: Có sự hoạt động của 2 loại gió mùa
+ Gió mùa mùa đông: Hoạt động từ
tháng 11 – 4. Hoạt động chủ yếu ở miền Bắc, gió mùa ĐB càng xuống phía nam càng
yếu và kết thúc ở dãy Bạch Mã.
+ Gió mùa mùa hè: Hoạt động từ tháng 5
đến tháng 10. Đầu mùa hạ từ tháng 5 đến tháng 7 gây mưa cho Tây Nguyên, Nam bộ
còn giữa và cuối mùa hạ từ tháng 6 đến tháng 10 gây mưa cho cả nước.
Câu 7. Dựa vào Atlat Địa lý Việt Nam và kiến thức đã học. Nguyên nhân
tạo nên sự phân hoá thiên nhiên theo
Bắc – Nam? Đặc điểm của sự phân hóa đó?
Trả lời
- Do yếu tố độ vĩ địa lý: càng vào Nam
lượng bức xạ mặt trời càng tăng do góc nhập xạ lớn. Do tác động của gió mùa
Đông Bắc: càng vào Nam ảnh hưởng của khối không khí lạnh càng giảm.
-Đặc điểm của sự phân hoá thiên nhiên theo Bắc – Nam:
* Phần lãnh thổ phía Bắc (từ dãy
Bạch Mã trở ra): Thiên nhiên đặc trưng cho vùng khí hậu nhiệt đới gió mùa có
mùa đông lạnh:
- Khí
hậu: Nhiệt độ trung bình năm từ 20 – 250C. Có mùa đông dài 2 – 3
tháng, nhiệt độ trung bình <180C. Biên độ nhiệt trung bình năm
cao (10 – 120C)
- Cảnh
quan thiên nhiên: Rừng nhiệt đới gió mùa: Thành phần loài nhiệt đới chiếm ưu
thế, ngoài ra còn có phổ biến các loài á nhiệt đới và ôn đới,…Cảnh sắc thiên
nhiên thay đổi theo mùa.
* Phần lãnh thổ phía Nam (từ dãy
Bạch Mã trở vào): Thiên nhiên đặc trưng cho vùng khí hậu cận xích đạo gió mùa:
- Khí
hậu: Nhiệt độ trung bình năm trên 250C, không có tháng nào <200C.
Biên độ nhiệt trung bình năm thấp (3 – 40C). Có hai mùa mưa và khô.
- Cảnh
quan thiên nhiên tiêu biểu: Thành phần sinh vật chủ yếu thuộc vùng xích đạo và
nhiệt đới. Có nhiều loài cây chịu hạn, rụng lá vào mùa khô. Nhiều loài động vật
nhiệt đới và xích đạo.
Câu 8. Dựa vào Atlat Địa lý Việt Nam và kiến thức đã học, giải thích
tại sao Đồng bằng sông Hồng có mật độ dân số cao nhất cả nước?
Trả lời
- Đồng bằng Sông Hồng là nơi tập trung đông dân cư
nhất nước là do:
+ Đồng Bằng Sông Hồng có lịch sử khai thác và định cư
lâu đời.
+ Dân cư có trình độ phát triển
cao, đặc biệt có truyền thống và kinh nghiệm trong việc thâm canh lúa.
+ Có mạng lưới đô thị và các trung tâm công nghiệp
khá dày đặc.
+ Có điều kiện tự nhiên thuận lợi cho sản xuất và cư
trú.
Câu 9. Dựa vào Atlat Địa lý Việt Nam và kiến thức đã học, tại sao vùng
trung du miền núi Bắc Bộ là vùng có trữ năng thủy điện lớn nhất nước ta?
Trả lời
Trung du và miền núi Bắc Bộ nước
ta có các đặc điểm thuận lợi và phù hợp để phát triển thủy điện như sau: Đây là
nơi có nhiều dãy núi cao, là nơi phát nguyên của các dòng sông, sông nhiều,
sườn dốc, độ dốc lớn tạo nhiều ghềnh thác. Ở đây có hệ thống sông Hồng (11 triệu
kW) chiếm hơn 1/3 trữ năng thủy điện của cả nước. Riêng sông Đà chiếm gần 6
triệu kW, nhà máy thủy điện Thác Bà trên sông Chảy (110 MW), thủy điện Hòa Bình
trên sông Đà (1.920 MW), thủy điện Sơn La trên sông Đà (2.400 MW), thủy điện
Tuyên Quang trên sông Gâm (300 MW). Ngoài ra, nhà nước đã và đang tạo mọi điều
kiện và chính sách thuận lợi để phát triển thủy điện ở trung du và miền núi bắc
bộ.
Câu 10. Dựa vào Atlat Địa lý Việt Nam và
kiến thức đã học, hãy trình bày những đặc điểm cơ bản của hai đồng bằng lớn
nhất nước ta?
Trả lời -Đồng bằng Sông Hồng.
+ Do phù sa Sông Hồng và Sông Thái Bình bồi đắp.
+ Diện tích rộng 15.000km2
+ Địa hình cao ở rìa phía tây và tây bắc thấp dần ra
biển
+ Bề mặt bị chia cắt thành nhiều ô, do hệ
thống đê ven sông nên vùng trong đê không được phù sa bồi tụ nên đất bạc màu
còn vùng ngoài đê được bồi tụ hàng năm nên mang lại phù sa lớn.
-Đồng bằng Sông Cửu Long
+ Do phù sa Sông Tiền và Sông Hậu bồi đắp hang năm
rất phì nhiêu.
+ Diện tích rộng 40.000 Km2
+ Địa hình thấp và bằng phẳng, không có đê, sông
ngoài kênh rạch chèn chịt
+ Mùa lũ nước ngập trên diện rộng,
mùa cạn nước triều lấn mạnh làm 2/3 diện tích đồng bằng là đất mặn, đất phèn …
Câu 11. Dựa vào Atlat địa lí Việt Nam 12 và kiến thức đã học hãy: Chứng
minh nước ta có tài nguyên du lịch phong phú và đa dạng?
Trả lời
- Nước ta có tài nguyên du lịch phong phú và đa dạng
được chia thành 2 nhóm:
+ Tài nguyên du lịch tự nhiên: Gồm các di
sản thiên nhiên thế giới( vịnh Hạ Long , Phong Nha Kẽ Bàng), các thắng cảnh đẹp(
sông Hương- Núi Ngự Bình, Nha Trang, Cần Thơ,..), các vườn quốc gia( Cúc
Phương, Cát Tiên,..), các hang động , các bãi biển (kể tên),..
+ Tài nguyên du lịch nhân văn :các
di sản văn hóa thế giới( cố đô Huế,), các di tích lịch sử cách mạng( Điện Biên,
Dinh Độc Lập, Hang Pác Bó), các lễ hội( Đền Hùng, Yên Tử, Hội
Đâm Trâu, Oóc Om Bóc), các làng nghề (Bát Tràng, Vạn
Phúc,)
Câu 12. Dựa vào Atlat Địa lý VN và kiến thức đã học, trình bày và nhận
xét về sự phân bố các mỏ dầu, khí ở
vùng thềm lục địa nước ta?
Trả lời
Nước ta có thềm lục địa rộng và
tiềm năng dầu, khí lớn, đang được thăm dò cho kết quả khả quan: Có 04 bể trầm
tích quan trọng là sông Hồng, Cửu Long, Nam Côn Sơn và thổ Chu – Mã Lai. Trong
đó thăm dò và khai thác nhiều tại bể trầm tích Cửu Long và Nam Côn Sơn như mỏ
Đại Hùng, Hồng Ngọc, Rạng Đông, Bạch Hổ, Rồng; Lan tây, Lan Đỏ. Bể Thổ Chu
Mã Lai đã tiến hành khai thác mỏ dầu khí Cái Nước,
cung cấp cho nhà máy nhiệt điện Cà Mau, khí – điện – đạm Cà Mau
................................................
Tài liệu Địa Lý được idialy.com sưu tầm dưới đây chỉ mang tính chất tham khảo.
- Webiste: idialy.com
- Apps CHplay: idialy.com
- youtube.idialy.com
- facebook.idialy.com
- tiktok.idialy.com
- nhom.idialy.com - group.idialy.com - idialy.HLT.vn
- trang.idialy.com - fanpage.idialy.com - dialy.HLT.vn.
Tải app iDiaLy.com cài vào điện thoại của bạn để không hiện quảng cáo nhé
iDiaLy.com - Tài liệu Địa Lý miễn phí
