HLT.vn - iDiaLy.com - DiaLy.edu.vn
Bài 13-14: Hoạt động sản xuất của người dân ở đồng bằng Bắc Bộ
Admin: Tài trợ bởi: HLT.vn - Cung cấp cà phê và máy cà phê - 08/10/2022
Bài 13: Hoạt động sản xuất của người dân ở đồng bằng Bắc Bộ
Lý thuyết bài Hoạt động sản xuất của người dân ở đồng bằng Bắc Bộ
Vựa lúa lớn thứ hai của cả nước
- Đồng bằng Bắc Bộ trở thành vựa lúa lớn thứ hai của cả nước nhờ:
- Đất phù sa màu mỡ.
- Nguồn nước tưới tiêu dồi dào.
- Người dân có nhiều kinh nghiệm trồng lúa nước.
- Ngoài lúa gạo, người dân nơi đây còn trồng ngô, khoai, cây ăn quả, nuôi súc vật, đánh bắt nuôi cá, tôm.
- Đồng bằng Bắc Bộ là nơi nuôi gia cầm vào loại nhiều nhất nước ta.
Vùng trồng nhiều rau xứ lạnh
- Ở đồng bằng Bắc Bộ có mùa đông kéo dài 3-4 tháng, nhiệt độ xuống rất thấp tạo điều kiện trồng các loại rau xứ lạnh.
- Nguồn thực phẩm của người dân thêm phong phú, mang lại giá trị kinh tế cao.
Giải bài tập SGK Địa lí 4 trang 105
Câu 1
Kể tên một số cây trồng, vật nuôi chính của đồng bằng Bắc Bộ.
Trả lời:
Ngoài lúa gạo, người dân nơi đây còn trồng ngô, khoai, cây ăn quả, rau và cây màu
Nuôi gia súc, gia cầm, nuôi và đánh bắt cá, tôm.
Đồng bằng Bắc Bộ là nơi nuôi lợn, gà, vịt vào loại nhiều nhất nước ta.
Câu 2
Vì sao lúa gạo được trồng nhiều ở đồng bằng Bắc Bộ?
Trả lời:
Nhờ có đất phù sa màu mỡ, nguồn nước dồi dào từ các con sông lớn nhỏ, địa hình đồng bằng thuận lợi cho trồng lúa nước.
Người dân có nhiều kinh nghiệm trồng lúa nên đồng bằng Bắc Bộ đã trở thành vựa lúa lớn thứ hai của cả nước.
Câu 3
Em hãy nêu thứ tự các công việc trong quá trình sản xuất lúa gạo của người dân đồng bằng Bắc Bộ.
Trả lời:
1. Làm đất
2. Gieo mạ
3. Nhổ mạ
4. Cấy lúa
5. Chăm sóc lúa
6. Gặt lúa
7. Tuốt lúa
8. Phơi thóc
Lý thuyết bài Hoạt động sản xuất của người dân ở đồng bằng Bắc Bộ (Tiếp theo)
Nơi có hàng trăm nghề thủ công truyền thống
- Đồng bằng Bắc Bộ có hàng trăm làng nghề thủ công nổi tiếng đạt trình độ tinh xảo.
- Một số làng nghề truyền thống nổi tiếng: làng Bát Tràng (gốm), Vạn Phúc (dệt lụa), làng Đồng Kỵ (đồ gỗ)…
- Những người làm ra các sản phẩm thủ công được gọi là Nghệ nhân.
Chợ phiên
- Chợ phiên diễn ra hoạt động mua bán hàng hóa tấp nập.
- Hàng hóa ở chợ phiên chủ yếu là sản phẩm sản xuất tại địa phương và một số từ nơi khác đưa đến.
- Chợ phiên của địa phương gần nhau thường không trùng nhau, nhằm thu hút được nhiều người dân đến mua, bán.
Giải bài tập SGK Địa lí 4 trang 109
Câu 1
Kể tên một số nghề thủ công của người dân đồng bằng Bắc Bộ.
Trả lời:
Một số nghề thủ công của người dân đồng bằng Bắc Bộ là:
- Làm gốm
- Dệt lụa
- Làm đồ gỗ
- Làm tranh
- ...
Câu 2
Em hãy kể tên các bước làm ra một sản phẩm gốm.
Trả lời:
Thứ tự các công đoạn tạo ra sản phẩm gốm là:
1. Nhào đất và tạo dáng cho gốm
2. Phơi gốm
3. Vẽ hoa văn
4. Tráng men
5. Nung gốm
6. Thành sản phẩm
Câu 3
Chợ phiên ở đồng bằng Bắc Bộ có đặc điểm gì?
Trả lời:
Mua, bán hàng hoá là hoạt động diễn ra tấp nập nhất ở các chợ phiên. Hàng hoá bán ở chợ phần lớn là những sản phẩm sản xuất tại địa phương và một số mặt hàng đưa từ nơi khác đến phục vụ cho sản xuất và đời sống. Nhìn các hàng hoá bán ở chợ, ta có thế biết được người dân địa phương sống chủ yếu bằng những nghề gì.
Chợ phiên của các địa phương gần nhau thường không trùng nhau, nhằm thu hút được nhiều người dân đến chợ mua và bán.
Bài 1 (trang 31 Vở bài tập Địa Lí lớp 4): Đồng bằng Bắc Bộ là vựa lúa lớn thứ mấy của nước ta?
Hãy gạch dưới từ ngữ đúng.
Lời giải:
Bài 2 (trang 31 Vở bài tập Địa Lí lớp 4): Kể tên các cây trồng, vật nuôi có nhiều ở đồng bằng Bắc Bộ.
Lời giải:
- Trồng lúa gạo, ngô, khoai, sắn, cây ăn quả.
- Nuôi gia súc, gia cầm, nuôi và đánh bắt cá, tôm. Nơi nuôi lợn, gà , vịt nhiều nhất nước ta.
Bài 3 (trang 31 Vở bài tập Địa Lí lớp 4): Dựa vào bảng số liệu trang 105 SGK, em hãy cho biết Hà Nội có mùa đông lạnh (nhiệt độ trung bình dưới 200C) vào những tháng nào?
Lời giải:
- Tháng 12, 1 và 2.
Bài 4 (trang 31 Vở bài tập Địa Lí lớp 4):
Đánh dấu x vào ô trống trước ý đúng nhất.
Nguyên nhân làm cho đồng bằng Bắc Bộ trở thành vựa lúa lớn của nước ta là:
Lời giải:
| Đồng bằng lớn thứ hai của cả nước | |
| Đất phù sa màu mỡ | |
| Nguồn nước dồi dào | |
| Người dân nhiều kinh nghiệm trồng lúa | |
| X | Tất cả các ý trên |
Bài 5 (trang 32 Vở bài tập Địa Lí lớp 4): Sắp xếp các hình dưới đây theo thứ tự các công việc phải làm trong việc sản xuất lúa gạo rồi ghi vào dòng trống ở cuối các hình:
Lời giải:
- Làm đất
- Gieo mạ
- Nhổ mạ
- Cấy lúa
- Chăm sóc lúa
- Gặt lúa
- Tuốt lúa
- Phơi thóc
Bài 1 (trang 33 Vở bài tập Địa Lí lớp 4): Kể tên một số nghề thủ công truyền thống của người dân đồng bằng Bắc Bộ.
Lời giải:
- Lụa Vạn Phúc, gốm sứ Bát Tràng, chiếu cói Kim Sơn, chạm bạc Đồng Xâm, …
Bài 2 (trang 34 Vở bài tập Địa Lí lớp 4): Hãy nối các địa danh ở cột A với các sản phẩm ở cột B sao cho đúng
Lời giải:
Bài 3 (trang 34 Vở bài tập Địa Lí lớp 4): Hãy điền vào ô trống chữ Đ trước câu đúng, chữ S trước câu sai, khi nói về chợ phiên ở đồng bằng Bắc Bộ.
Lời giải:
| Đ | Chợ phiên là nơi có hoạt động mua, bán tấp nập. |
| Đ | Chợ phiên thường có rất đông người |
| S | Hàng hóa bán ở chợ phần lớn là hang mang từ nơi khác tới. |
| S | Chợ phiên ở các địa phương có ngày trùng nhau |
| Đ | Chợ phiên ở các địa phương gần nhau thường không trùng nhau để thu hút nhiều người đến chợ mua bán |
Bài 4 (trang 34 Vở bài tập Địa Lí lớp 4): Sắp xếp các hình dưới đây theo thứ tự các công việc của quá trình làm ra sản phẩm gốm rồi ghi vào dòng trống ở cuối các hình.
Lời giải:
- Nhào đất và tạo dáng cho gốm.
- Phơi gốm
- Vẽ hoa văn.
- Tráng men.
- Nung gốm.
- Các sản phẩm gốm.
Tài liệu Địa Lý được idialy.com sưu tầm dưới đây chỉ mang tính chất tham khảo.
iDiaLy.com - Tài liệu , videos địa lý miễn phí
- Kênh youtube.idialy.com
- Kênh tiktok.idialy.com
- Nhóm: nhom.idialy.com - group.idialy.com - iDiaLy.HLT.vn
- Trang: trang.idialy.com - fanpage.idialy.com - DiaLy.HLT.vn
- Webiste/app: idialy.com
Lop4.idialy.com - Lop4.HLT.vn
Lop6.idialy.com - Lop6.HLT.vn
Lop7.idialy.com - Lop7.HLT.vn
Lop8.idialy.com - Lop8.HLT.vn
Lop9.idialy.com - Lop9.HLT.vn
Lop10.idialy.com - Lop10.HLT.vn
Lop11.idialy.com - Lop10.HLT.vn
Lop12.idialy.com - Lop10.HLT.vn
giaoan.idialy.com - giaoan.HLT.vn
tracnghiem.idialy.com
bieudo.idialy.com
atlat.idialy.com
tinhtoan.idialy.com
sodotuduy.idialy.com
dethi.idialy.com
Tải app iDiaLy.com cài vào điện thoại của bạn để không hiện quảng cáo nhé
iDiaLy.com - Tài liệu Địa Lý miễn phí
Bài 6: Hoạt động sản xuất của người dân ở đồng bằng Bắc Bộ - VNEN
A. Hoạt động cơ bản
1. Đọc và cùng trao đổi (Sgk)
Câu 1 (trang 89 Lịch sử và địa lí 4 Tập 1 VNEN).
2. Thảo luận và trả lời các câu hỏi
Câu 1 (trang 90 Lịch sử và địa lí 4 Tập 1 VNEN).
b. Thảo luận và trả lời các câu hỏi:
- Mùa đông ở đồng bằng Bắc Bộ dài bao nhiêu tháng?
- Vào mùa đông, nhiệt độ thường giảm nhanh khi nào?
- Nhiệt độ thấp vào mùa đông có thuận lợi và khó khăn gì cho sản xuất nông nghiệp?
- Việc trồng rau xứ lạnh đem lại giá trị gì cho đồng bằng Bắc Bộ?
- Hãy kể tên các loại rau xứ lạnh được trồng ở đồng bằng Bắc Bộ?
Trả lời:
- Mùa đông ở đồng bằng Bắc Bộ dài từ 3 đến 4 tháng
- Vào mùa đông nhiệt độ thường giảm nhanh mỗi khi có gió mùa Đông Bắc thổi về.
- Thuận lợi và khó khăn cho sản xuất nông nghiệp khi nhiệt độ xuống thấp là:
- Thuận lợi là tạo điều kiện để trồng rau, củ xứ lạnh
- Khó khăn là nhiệt độ xuống thấp hoạt động sản xuất khó khăn, chỉ trồng được các loại cây xứ lạnh.
- Việc trồng rau xứ lạnh đã làm cho nguồn thực phẩm của người dân thêm phong phú và mang lại giá trị kinh tế cao
- Tên các loại rau xứ lạnh được trồng ở đồng bằng Bắc Bộ: su hào, bắp cải, cà rốt, súp lơ...
c. Quan sát bảng số liệu sau:
- Bảng số liệu về nhiệt độ trung bình tháng ở Hà Nội
- Cho biết:
+ Hà Nội có mấy tháng nhiệt độ trung bình dưới 20 độ?
+ Đó là những tháng nào?
Trả lời:
Quan sát bảng số liệu ta thấy:
- Hà Nội có 2 tháng nhiệt độ trung bình dưới 20c
- Đó là tháng 1 và tháng 2.
3. Tìm hiểu về nghề thủ công truyền thống và làng nghề
Câu 1 (trang 91 Lịch sử và địa lí 4 Tập 1 VNEN).
a. Thảo luận và trả lời câu hỏi:
- Thế nào là một làng nghề thủ công?
- Kể tên một làng nghề thủ công nổi tiếng ở đồng bằng Bắc Bộ mà em biết?
Trả lời:
- Theo em, làng nghề thủ công là làng nghề thường làm chuyên về một loại hàng thủ công và được ra đời từ đời này sang đời khác.
- Một số làng nghề nổi tiếng ở đồng bằng Bắc Bộ là: làng gốm Bát Tràng Hà Nội, làng chạm bạc Đồng Xâm Thái Bình, làng vải lụa Vạn Phúc Hà Nội, làng gỗ Đồng Kị Bắc Ninh.
4. Quan sát và đọc thông tin trong hình 2
Câu 1 (trang 92 Lịch sử và địa lí 4 Tập 1 VNEN).
b. Thảo luận và trả lời các câu hỏi sau:
- Nêu thứ tự các công đoạn tạo ra sản phẩm gốm.
- Kể tên làng nghề làm đồ gốm mà em biết.
- Em biết những sản phẩm gốm nào?
Trả lời:
- Công đoạn tạo ra sản phẩm gốm là: Nhào đất và tạo dáng cho gốm -> Phơi gốm -> Vẽ hoa văn -> Tráng men -> Nung gốm -> các sản phẩm gốm
- Tên làng gốm mà em biết là:
+ làng gốm Bát Tràng, Hà Nội
+ làng gốm Chu Đậu, Hải Dương
+ Làng gốm Thổ Hà, Bắc Ninh
+ Làng gốm Phù Lãng, Hà Nội
- Những sản phẩm gốm em biết là: bình hoa, bát, đĩa, chum, lu, chậu sành, chậu cảnh,...
5. Khám phá chợ phiên đồng bằng Bắc Bộ
Câu 2 (trang 92 Lịch sử và địa lí 4 Tập 1 VNEN).
- Kể tên một số hàng hóa bán ở chợ phiên đồng bằng Bắc Bộ?
- Mô tả cảnh chợ phiên ở đồng bằng Bắc Bộ?
Trả lời:
- Một số hàng hóa bán ở chợ phiên đồng bằng Bắc Bộ là: trứng, rau, củ, thịt, cá, tôm, cua, đồ gia dụng...
- Chợ phiên ở đồng bằng Bắc Bộ rất đông vui và nhộn nhịp, được bày bán nhiều mặt hàng khác nhau. Các gian chợ được dựng lên bằng những mái rơm, hoặc được bày bán ngay dọc đường...
6. Đọc và ghi vào vở
Câu 1 (trang 93 Lịch sử và địa lí 4 Tập 1 VNEN).
B. Hoạt động thực hành
1. Làm bài tập
Câu 2 (trang 93 Lịch sử và địa lí 4 Tập 1 VNEN).
Đọc các câu sau và cho biết câu nào đúng, câu nào sai
A1. Đồng bằng Bắc Bộ trồng được nhiều rau xứ lạnh do có một mùa đông lạnh kéo dài 3 đến 4 tháng
A2. Cây trồng chủ yếu ở đồng bằng Bắc Bộ là cây công nghiệp dài ngày.
A3. Đồng bằng Bắc Bộ có đất phù sa màu mỡ, nguồn nước dồi dào và người dân có nhiều kinh nghiệm trồng lúa.
A4. Đồng bằng Bắc Bộ là nơi nuôi nhiều lợn, gà, vịt vào loại nhất nước ta
A5. Chợ phiên ở đồng bằng Bắc Bộ bán nhiều mặt hàng như: vải thổ cẩm, rau, măng, mộc nhĩ...
Trả lời:
Những câu đúng trong các câu trên là:
- A1. Đồng bằng Bắc Bộ trồng được nhiều rau xứ lạnh do có một mùa đông lạnh kéo dài 3 đến 4 tháng
- A3. Đồng bằng Bắc Bộ có đất phù sa màu mỡ, nguồn nước dồi dào và người dân có nhiều kinh nghiệm trồng lúa.
- A4. Đồng bằng Bắc Bộ là nơi nuôi nhiều lợn, gà, vịt vào loại nhất nước ta
2. Liên hệ thực tế
Câu 1 (trang 94 Lịch sử và địa lí 4 Tập 1 VNEN).
a. Kể tên các nghề thủ công truyền thống ở địa phương em?
b. Kể tên sản phẩm thủ công nhà em đang dùng. Có sản phẩm nào được sản xuất ở đồng bằng Bắc Bộ?
Trả lời:
Ví dụ: Em sinh ra và lớn lên ở Hà Nội.
a. Tên các nghề thủ công truyền thống ở Hà Nội là:
- Làng Thạch Xá làm chuồn chuồn tre.
- Làng Đậu bạc Định Công.
- Làng Nón Chuông.
- Làng sơn mài Hạ Thái – Hà Nội.
- Làng quạt Chàng Sơn.
- Làng gốm Bát Tràng.
- Làng sơn mài Hạ Thái
- Làng điêu khắc Dư Dụ
b. Tên sản phẩm thủ công nhà em đang dùng là lọ hoa bằng gốm, tượng phù điêu, tranh sơn mài. Và đó đều là những sản phẩm được sản xuất ở đồng bằng Bắc Bộ, cụ thể là ở Hà Nội.
3. Chơi trò chơi "ai nhanh, ai đúng"
Câu 2 (trang 94 Lịch sử và địa lí 4 Tập 1 VNEN).
Quan sát hình 4 và cùng thảo luận về công việc phải làm trong việc sản xuất lúa gạo?
Trả lời:
C. Hoạt động ứng dụng
1. Tìm hiểu về hoạt động sản xuất của người dân ở đồng bằng Bắc Bộ
Câu 1 (trang 95 Lịch sử và địa lí 4 Tập 1 VNEN).
a. Chọn một chủ đề mà em quan tâm
b. Với sự giúp đỡ của người thân, em hãy tìm hiểu về chủ đề đã chọn và tạo ra một sản phẩm (Tranh ảnh, bài viết về chủ đề đó.
Trả lời:
Làng Chuông với làng nghề làm nón nổi tiếng
Người làng Chuông không biết rõ ai là ông tổ của nghề nón, chỉ nghe tổ tiên kể lại chiếc nón ra đời và gắn bó với mảnh đất Chuông giàu văn hóa tự thủa nào. Những chiếc nón trắng đặc trưng của làng từ thời phong kiến đã từng được tiến cung dâng hoàng hậu, công chúa trong cung cấm.Theo lịch sử ghi lại thì ông Hai Cát – một nghệ nhân giờ đã hơn 80 tuổi là người có công mang nón Xuân Kiều còn gọi là nón Ba Đồn về làng sản xuất thay thế cho các loại nón cổ. Trong hoàn cảnh nền kinh tế khủng hoảng, cả làng rơi vào tình trạng sa sút về kinh tế, người làng bỏ đi hết, cái làng gần một trăm nóc nhà vậy mà chỉ còn lưa thưa mấy ông bà già. Cái đói khiến cho họ không còn tha thiết với làng Chuông và muốn quên hẳn cái nghề làm nón quai thao mặc dù chính nó đã nuôi cái làng này hơn 500 năm có lẻ.
Hai Cát cũng bỏ làng đi ra chốn kinh kì theo nghiệp làm nón quê nhà. Khốn nỗi, nơi Hà thành nón nhiều khủng khiếp, nhất là phố Hàng Nón, mốt cách tân áo dài lại càng làm cho nón Huế lên ngôi. Trong đầu chàng trai trẻ Hai Cát đã lóe lên ý nghĩ “ sao ta không làm nón kiểu Huế ngay tại Hà thành này?” Và rồi anh quyết định thực hiện bằng được. Với đôi bàn tay của người thạo nghề cùng với chút sáng tạo của tuổi trẻ lại thêm cái đói thúc đẩy, Hai Cát dốc toàn bộ vốn liếng mua nguyên liệu về làm nón Huế. Lúc bấy giờ Bắc kì không có lá gồi, ông dùng lá cọ, vốn làng Chuông vẫn dùng để làm nón quai thao. Sau bao lần thí nghiệm thất bại, chiếc nón ông làm tuy đã đẹp nhưng vẫn vàng khè so với nón Huế. Không ngần ngại, ông đã vào tận Quảng Trị để mua lá gồi rồi mang ra làm lại từ đầu. Và lòng kiên trì đã dẫn tới thành công. Năm 1930, ở hội chợ Trường Đấu Xảo- Hà Đông, nón của ông Hai Cát đã được đánh giá rất cao và chính quyền sở tại đã cấp giấy hành nghề, hiệp hội Hàng nón chứng nhận chất lượng cao hơn nón Huế và ông đã trở về bản quán với nghề làm nón mới cùng với 6 cái giấy phéo dạy nghề làm nón xuyên suốt từ Hà Đông, Hà Nội, Hải Dương, Hải Phòng.
Làng Chuông đã tiêu tàn lắm, người dân li tán gần hết nhưng rồi nhờ tài năng và danh tiếng của Hai Cát sau một năm, số người làng quay về ngày một đông, hồi sinh lại làng Chuông sau 30 năm tưởng sẽ không bao giờ làm nón nữa.
2. Liên hệ thực tế
Câu 2 (trang 95 Lịch sử và địa lí 4 Tập 1 VNEN).
a. Em hãy liệt kê các làng nghề ở địa phương em theo bảng sau
b. Theo em, làng nghề có vai trò như thế nào đối với cuộc sống ở địa phương em?
c. Em có thể làm gì để giữ gìn và phát huy làng nghề ở địa phương?
Trả lời:
a. Hoàn thành bảng:
b. Vai trò của làng nghề đối với cuộc sống ở địa phương em:
- Tạo công ăn việc làm cho người dân địa phương
- Cung cấp các mặt hàng thủ công phục vụ đời sống nhân dân và xuất khẩu ra nước ngoài.
- Lưu giữ những truyền thống tốt đẹp của cha ông từ nhiều đời trước
c. Để giữ gìn và phát huy làng nghề ở địa phương, em có thể quảng bá và giới thiệu làng nghề truyền thống của gia đình, làng xã mình cho bạn bè, người thân và bạn bè khắp nơi...
